اسهال در پرندگان از موارد مهم تهدید کننده سلامتی می‌باشد. تشخیص اسهال در پرندگان دشوار تر از تشخیص آن در سگ و گربه است چراکه ادرار و مدفوع در پرندگان به صورت ترکیب از کلواک خارج می‌شوند در نتیجه برای تشخیص بروز یا عدم بروز اسهال در پرندگان لازم است که فرم طبیعی فضله در پرنده را بشناسید.
فضله پرندگان
برای شناخت بهتر باید بدانید که فضله پرنده از ۳ بخش تشکیل شده است:
- مدفوع: این بخش به صورت جامد و سیلندری به رنگ سبز تا قهوه ای تیره است.
- ادرار: بخش مایع و بی رنگ ادرار است و در صورتی که کاغذی در کف قفس پهن شده باشد به شکل هاله ای دور مدفوع را خیس می کند.
- اورات: بخش نیمه جامد سفید رنگی است که توسط کلیه ها دفع می شود.
هر کدام از این بخش ها در صورت تغییر در میزان، رنگ و شکل می تواند به معنای بروز مشکل در بخشی از بدن باشد. در مطلبی تخصصی به موضوع علت آبکی بودن مدفوع مرغ مینا پرداختیم.
در صورتی که بخش جامد مدفوع قوام طبیعی خود را نداشته باشد و یا سه بخش مدفوع با هم ترکیب شده باشند، بیانگر بروز اسهال در پرنده است. پرنده ای که دچار اسهال شده باشد، به سرعت با از دست دادن آب بدن، مستعد بروز بیماری های مختلف میشود.
در صورت مشاهده اسهال در پرنده، در اولین قدم اگر پرنده دیگری دارید، آن ها را از هم جدا کنید تا در صورتی که علت اسهال عفونی است، سایر پرندگان درگیر بیماری نشوند.
علل بروز اسهال می تواند پاتولوژیک یا فیزیولوژیک باشد.
استرس از مهمترین علل بروز اسهال فیزیولوژیک است. بهتر است محلی بدون استرس برای پرنده فراهم شود تا اگر علت بروز اسهال استرس بوده، مشکل رفع گردد.
تغییر ناگهانی جیره غذایی، استفاده از دارویی خاص و برخی علل دیگر می توانند سبب بروز اسهال فیزیولوژیک در پرندگان شوند.
علل بروز اسهال
علل بروز اسهال پاتولوژیک را می توان به دو دسته کلی تقسیم بندی نمود:
- علل عفونی: انواع باکتری ها، قارج ها، انگل ها و ویروس ها می توانند سبب بروز بیماری در پرنده شوند که اسهال از علائم ابتلا به این بیماری هاست.
- علل غیر عفونی: مشکلات کبدی و کلیوی می توانند سبب بروز اسهال در پرنده شوند.
بسته به علت بروز اسهال، درمان پرنده کاملا متفاوت خواهد بود، در نتیجه بهتر است از هرگونه خود درمانی در رابطه با پرنده بپرهیزید. و سریعا به یک دامپزشک متخصص پرندگان مراجعه فرمایید.
مقاومت پرندگان در برابر بی آبی ناشی از اسهال بسیار پایین است. و این نکته می تواند به اهمیت مراجعه به موقع به دامپزشکی تاکید کند. توجه کنید که در زمان مراجعه به دامپزشکی کف قفس پرنده نباید تمیز شده باشد تا دامپزشک بتواند شرایط دفع پرنده را در ۲۴ ساعت گذشته مورد بررسی قرار دهد. همچنین وجود مدفوع تازه در قفس برای اخذ آزمایشات لازم ضروری است.
همواره در کف قفس پرنده یک کاغذ فاقد سرب قرار دهید تا بتوانید هرگونه تغییر در مدفوع را رصد کنید. همچنین برای رعایت بهداشت پرنده ظروف آب و غذا و کف قفس پرنده را تمیز و ضد عفونی کنید. این کار به کاهش احتمال بروز بیماری در پرنده کمک بسیاری می نماید.
